Bora, bora!

Nik ez nekien ezer Triesteren ezaugarririk ospetsuenaz, ez nuen sekula konturik entzun hari buruz, eta, gainera, ikusezina da, baina txirrindulariok badugu sentikortasun fin bat horrelako fenomenoak antzemateko. Trenetik atera, pedalei eragiten hasi eta berehala aipatu genuen: “Gogor jotzen du! Ikusi al duzu brontzezko estatuak ere haizearen kontra okertuta dabiltzala, kapelari tinko eusten?”. Zentrotik urrun samar, kale kantoi batean kasualitate hutsez ikusi genuen plaka txikia: Boraren Museoa. Karsoko goi-lautadatik Triesteko golkora indar beldurgarriaz jaisten den haizearen izena da bora, Adriatiko itsasoa ardi zuriz betetzen duena, autobusak irauli, zuhaitzak errotik atera, triestetarrak erotu eta 2012an Ursus ikaragarria lotzen zuten txikotak hautsi zituena. Ursus 1913ko garabi flotagarri erraldoi bat da, eta lehendabiziko aldiz aske gelditu zenean, itsasoan barrena abiatu zen, mendeku bila, munstro austrohungariar baten moduan, Godzillaren eta Frantzisko Josef enperadorearen momiaren tarteko zerbait.

Boraren Museoa etxebizitza arrunt batean dago. Rino Lombardik ireki zigun atea, gela kaotiko batean haizearen santutegi bitxi hau sortu zuen poetak. Mesedez, desordena errespetatu, dio sarrerako kartelak. Hegan joateko zorian dauden pertsonen argazkiak ikus daitezke, aterki hautsiak, boraren aurkako sokak –Triesteko udalak izkina haizetsuenetan jartzen dituenak, borak itsasoraino arrastaka eramateko arriskuan dauden hiritarren salbamendurako–, aireari buruzko poemak, triestetarrek patriketan eraman ohi dituzten berun puskak, anemometroak,  txorimaloak, haizealdi bortitzenen berri ematen duten egunkari-zati historikoak, 130 potoz osatutako bilduma txundigarri bat planeta osoan harrapatutako haizeekin… eta, tartean, Donostia izena daukan poto bat, Chillidaren marrazki eta guzti. Gure hiriak badauka elementu bat munduan bakarra omen dena, Lombardik dioenez, eta haren bila etorri zitzaigun aspaldi. Ez dira pintxoak, ez da Kontxako badia: haize orraztu bat biltzera etorri zen.